Czy ktoś umie sobie dziś wyobrazić świat bez istnienia globalnej sieci? Nawet ci, którzy większość swojego życia przeżyli bez świadomości istnienia Internetu i urodzili się jeszcze na długo przed jego rozpowszechnieniem, z pewnością wielokrotnie korzystają z niej w codziennym życiu za coś losowego, jak sprawdzić, jak kupić samochód lub gdzie iść na weekend z pomocą krosnocity.pl/index.php/kiosk/to-i-owo/turystyka-i-podroze/item/15642-wyjazd-na-weekend.html. Tymczasem globalna sieć w dzisiejszym rozumieniu tego słowa ma już prawie 30 lat, a jej początki sięgają jeszcze lat 60. ubiegłego stulecia.
A jakby tak stworzyć globalną sieć? Pierwsze koncepcje
Nawet pokolenie dzisiejszych trzydziestolatków, którzy urodzili się w latach 80. minionego stulecia i lata swojego dzieciństwa i nastoletniości spędzali bez dostępu do Internetu, dziś nie umie sobie przypomnieć, jak to naprawdę było. Tak jak ciężko wyobrazić sobie dziś funkcjonowanie bez telefonu komórkowego, tak trudno jest wrócić do czasów, kiedy zamiast załatwiać sprawy kilkoma kliknięciami myszki trzeba było stać w kolejce na poczcie, w banku, czy biegać po sklepach. Oczywiście nie ma w tych czynnościach nic złego, jednak istnienie Internetu daje ludziom wybór i poszerza ich możliwości.
O wielu zastosowaniach sieci prawdopodobnie nie śniło się nawet twórcom pierwszych koncepcji Internetu, a te powstawały jeszcze w latach 60. ubiegłego wieku. Paul Baran, na zlecenie Amerykańskich Sił Zbrojnych, stworzył w 1962 roku obszerną, 12-tomową pracę, na temat rozproszonych sieci cyfrowych transmisji danych. Dwa lata wcześniej o projekcie globalnej sieci komputerów pisał Joseph Carl Robnett Licklider.
ARPANET i USENET
Protoplastą dzisiejszego Internetu był ARPANET (skrót od Advanced Research Project Agency), uruchomiony 29 października 1969 roku na UCLA. Był to projekt stworzony na potrzeby wojska, który badał funkcjonowanie sieci komputerowej bez punktu centralnego w przypadku uszkodzenia jej fragmentów. Do tej pory, każda z wcześniej funkcjonujących sieci sterowana była jedną, główną maszyną, co w przypadku jej awarii nie dawało szans na pracę całej sieci. Było oczywiste, że centralny punkt tak zorganizowanej sieci był jej piętą achillesową, a w chwili wojny, przed którą w tamtych czasach drżał cały świat, główny komputer byłby pierwszym celem ataków wroga, a cała sieć nie nadawałaby się do dowodzenia armią. Stąd właśnie postanowiono wypróbować koncepcje sieci, opracowaną przez Paula Barana.
Od chwili stworzenia ARPANETU sieć była coraz bardziej rozbudowywana. Powstawało coraz więcej aplikacji, włączano coraz więcej ośrodków.
Nieco później, niezależnie od ARPANETU, powstała inna sieć – USENET. Łączyła ona dwa amerykańskie ośrodki uniwersyteckie, a jej twórcami byli studenci informatyki. W odróżnieniu od wojskowego ARPANETU, USENET miał zastosowania bardziej towarzyskie czy rozrywkowe. Studenci korzystali z niego tworząc m.in. różne grupy dyskusyjne. Z biegiem czasu na innych uniwersytetach powstawały kolejne sieci, takie jak CSNET, Theorynet czy BITNET.
World Wide Web: globalna sieć
Wiele lat trwały prace nad ulepszeniami sieci. W latach 80. stworzono protokoły transmisji danych, potem system DNS wiążący IP komputerów. Kiedy w 1983 roku sieć w tamtym kształcie przyjęta została jako jeden z wojskowych standardów, do powszechnego użycia wszedł termin”Internet”. Jednak był on wykorzystywany do celów wojskowych. Tak aż do 1989 roku, kiedy to projekt porzucono i trafił on znów w recen uniwersytetów. Wtedy to właśnie zaczęto na poważnie snuć plany o komercyjnych zastosowaniach globalnej sieci. Tim Berners-Lee i Robert Cailliau zainicjowali koncepcję stworzenia sieci dokumentów hipertekstowych, o nazwie World Wide Web. Rok później Berners-Lee opracował podstawy HTML i stworzył pierwszą stronę internetową. Od tamtej pory rozwój biegł coraz sprawniej. Powstała pierwsza przeglądarka stron – Moisac – którą po kilku latach wydano w wersji komercyjnej.
W Polsce pierwsze internetowe łącze analogowe uruchomiono 26 września 1990 roku. Pierwszym podmiotem, który otrzymał własny adres IP (192.86.14.0), był Instytut Fizyki Jądrowej w Krakowie. To właśnie tu 20 listopada 1990 roku odebrano pierwszy e-mail do Polski. Pierwsze komputery z dostępem do sieci znajdowały się w kilku placówkach naukowych w największych miastach kraju: Warszawie, Krakowie, w Toruniu i Katowicach. Dopiero po kilku latach, w 1994 roku w sieci umieszczono stronę internetową rządu RP, a Internet stał się dostępny dla każdego obywatela.